Willa "Waleria"

Gmina Milanówek z końcem września 2013 r. przystępuje do aplikowania o środki z programu „Konserwacja i rewitalizacja dziedzictwa kulturowego” w ramach Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego 2009-2014 i Norweskiego Mechanizmu Finansowego 2009-2014. Realizacja projektu polega na rewitalizacji zabytkowej willi „Waleria” w Milanówku.

Zasadniczym powodem przystąpienia władz samorządowych Milanówka do realizacji projektu jest poczucie obowiązku uratowania dla polskiej kultury SKARBU dziedzictwa narodowego w postaci cennego dorobku twórczego, jaki pozostawili dla potomnych dawni właściciele oraz mieszkańcy willi „Waleria”, szczególnie jeden z największych Polskich rzeźbiarzy Jan Szczepkowski.

Istotą jest nie tylko sama willa i jej ogromna wartość architektoniczna, lecz wszystko to, co się z nią wiąże w wymiarze ludzkim, historycznym, narodowym, intelektualnym i kulturalnym. Celem projektu jest stworzenie w Willi Waleria centrum bogactwa treści edukacyjnych dotyczących regionalizmu, dziedzictwa kulturowego, a także szeroko pojętej sztuki.

Realizacja projektu polega na rewitalizacji zabytkowej willi „Waleria” w Milanówku – domu, w którym żył i tworzył m.in. jeden z największych polskich rzeźbiarzy – Jan Szczepkowski (1878-1964). W 2007 r., aby uratować to miejsce przed zniknięciem z polskiej mapy kultury, Miasto Milanówek odkupiło od rodziny Jana Szczepkowskiego nieruchomość i przyjęło na własność kolekcję jego rzeźb, w bardzo złym stanie konserwatorskim. Właśnie w tym miejscu, po rewitalizacji obiektu, planowane jest utworzenie Muzeum Jana Szczepkowskiego, zabezpieczenie wszelkich pamiątek, filmów, fotografii, przedmiotów oraz dokumentów po tym artyście i jego rodzinie. Pragniemy wykorzystać dorobek twórczy i naukowy Jana Szczepkowskiego do celów edukacyjnych oraz promować sztukę i kulturę w sposób wysmakowany, z wrażliwością, jaką się posługiwał. Realizując jego testament, pragniemy m.in. realizować w Willi Waleria w ramach Muzeum Jana Szczepkowskiego projekt edukacyjno - kulturowy o nazwie Akademia Sztuki Narodowej.

Willa Waleria będzie instytucją działań opartych na idei wytyczonej przez twórczość artystyczną i pracę naukową prof. Jana Szczepkowskiego, działalność artystyczną aktora Rufina Morozowicza, czy pisarki Marii Morozowicz-Szczep­kowskiej. Działanie „Walerii” ma na celu poszerzenie, dopełnienie, wzbogacenie oraz kontynuację edukacji artystycznej w poszukiwaniu twórczej tożsamości. Programowo będzie opierać się na realizacji założeń i celów związanych ze sztuką narodową, służyć poszukiwaniu i utrwalaniu tożsamości twórczej, ale również edukacji i kształtowaniu wrażliwości na polskość w sztuce.

Jan Szczepkowski, wielki artysta rzeźbiarz i patriota, wybrał Milanówek do pracy twórczej nie tylko z powodów małżeńskich. Tutaj panowała atmosfera polskości pozwalająca spełniać się artystycznie i znajdować natchnienie, co niebawem zaowocowało sukcesem na skalę międzynarodową już w 1925 r. podczas wielkiej Międzynarodowej Wystawy Sztuki Dekoracyjnej i Wzornictwa w Paryżu, gdzie artysta zdobył Grand Prix za „Kapliczkę Bożego Narodzenia”. Dzieła Jana Szczepkowskiego do dziś zdobią między innymi gmach Sejmu RP, a obecnie prezentowana ekspozycja jego dzieł wpisuje się znakomicie w charakter i klimat wnętrz Sejmu, wzbogacając estetykę i krzepiąc ducha narodowego. Równie znane są silne związki Jana Szczepkowskiego ze środowiskiem poselskim II Rzeczypospolitej oraz Mar­szałkiem Józefem Piłsudskim.

Willa Waleria będzie instytucją z bogatą ofertą kulturalną i edukacyjną, turystyczną oraz weekendową, co wzmocni atrakcyjność naszego regionu oraz podniesie walory promocyjne same­go Milanówka.

Istotę spuścizny kulturowej po Janie Szczepkowskim oraz jej ogromną wartość narodową podkreślają liczne instytucje z którymi realizujemy projekty. Są to m.in. Sejm RP, Bank Gospodarstwa Krajowego gdzie znajduje się stała ekspozycja rzeźb oddanych w depozyt, Muzeum Tatrzańskie w Zakopanem, Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Muzeum Niepodległości w Warszawie, Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Muzeum Narodowe w Warszawie.